Αναγνώριση της λαϊκής κυριαρχίας στην ελληνική δικαιική παράδοση

Παραπέμψτε στην παρούσα σελίδα: Ιάσων Κουτούφαρης-Μαλανδρίνος, «Αναγνώριση της λαϊκής κυριαρχίας στην ελληνική δικαιική παράδοση», Archiopedia / Αρχειοπαίδεια (Ιανουάριος 2024), σελ. 268 (αναθεώρηση υπ’ αριθμ. -), ISSN 2732-6012. DOI: Δεν έχει αποδοθεί ακόμη Σημείωση: Το παρόν λήμμα εκπονήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Λαϊκιστικός συνταγματισμός», που ενισχύεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης «1η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας» (αριθμός έργου: HFRI-FM17-1502).. Σημειώνεται ότι μέχρι την απόδοση του DOI το κείμενο υπόκειται σε διαρκείς βελτιώσεις. Ελέγχοντας τον αριθμό της αναθεώρησης μπορείτε να εξακριβώσετε εάν διαβάζετε διαφορετικές εκδοχές της παρούσας σελίδας.

Η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, δηλαδή η θεώρηση του συνόλου των πολιτών ως ανωτάτου πολιτειακού οργάνου, έχει αναγνωριστεί διαχρονικά σε πολλές ελληνόφωνες πηγές δικαίου.

Η δημοσθενική παράδοση

Ο λόγος του Δημοσθένους Κατ' Ἀριστογείτονος συντάχθηκε στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και περιείχε ένα απόσπασμα που έμελλε να έχει μία μακρά σταδιοδρομία στο ελληνορωμαϊκό δίκαιο:

οἱ δὲ νόμοι τὸ δίκαιον καὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ συμφέρον βούλονται, καὶ τοῦτο ζητοῦσιν, καὶ ἐπειδὰν εὑρεθῇ, κοινὸν τοῦτο πρόσταγμ᾽ ἀπεδείχθη, πᾶσιν ἴσον καὶ ὅμοιον, καὶ τοῦτ᾽ ἔστι νόμος. ᾧ πάντας πείθεσθαι προσήκει διὰ πολλά, καὶ μάλισθ᾽ ὅτι πᾶς ἐστι νόμος εὕρημα μὲν καὶ δῶρον θεῶν, δόγμα δ᾽ ἀνθρώπων φρονίμων, ἐπανόρθωμα δὲ τῶν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων, πόλεως δὲ συνθήκη κοινή, καθ᾽ ἣν πᾶσι προσήκει ζῆν τοῖς ἐν τῇ πόλει.