Πηγές:Αρχειοθραύστης (περιοδικό)/Η Προλεταριακή Επανάσταση και το Κράτος: Κάποια Σχόλια για το «Κράτος και Επανάσταση» του Λένιν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι επαναστάτες μέχρι τον Μαρξ είχαν προσπαθήσει μονάχα να αλλάξουν την κρατική μηχανή, χωρίς να καταστρέφουν ή να καταργούν την ουσία της, ή ήλπιζαν να καταστραφεί στιγμιαία τη στιγμή της επανάστασης•επανάστασης· το ζήτημα, όμως, είναι να την καταργήσουμε καταστρέφοντας (η βίαιη επανάσταση του προλεταριάτου, ως διαδικασία) και αντικαθιστώντας την, με ένα ακόμη κράτος (η δικτατορία του προλεταριάτου), μορφικά και τυπικά ασύμμετρο, άρα όχι εναλλάξιμο (δεν υφίσταται υποτροπή), στην ουσία του, η οποία συνίσταται στην αυτοδιάλυση, την εξάλειψη, την απονέκρωσή του —ένα κράτος που είναι «μη-κράτος», «ημικράτος». Το κράτος είναι μια «ιδιαίτερη δύναμη καταπίεσης»•· όταν όμως το προλεταριάτο έχει οργανωθεί σε άρχουσα τάξη, όταν η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι κυρίαρχη και κατέχει την πολιτική εξουσία, τότε «εφόσον η ίδια η πλειοψηφία του λαού καταστέλλει τους καταπιεστές της, δεν χρειάζεται πια «ιδιαίτερη δύναμη» καταστολής! Με αυτή την έννοια το κράτος αρχίζει ν’ απονεκρώνεται».<br>

Κύριο καθήκον, που έμπαινε μπροστά στους επαναστάτες μαρξιστές την περίοδο εκείνη, ήταν η δημιουργική γενίκευση της νέας επαναστατικής πείρας της πάλης του προλεταριάτου, και, με βάση αυτή την πείρα, η παραπέρα ανάπτυξη της μαρξιστικής θεωρίας της σοσιαλιστικής επανάστασης, της διδασκαλίας για το κράτος. Η διδασκαλία αποτελεί συνόψιση της πείρας. Επομένως δύο λειτουργίες, ειδικότερα δύο ενέργειες ήταν αναγκαίες για την αποτελεσματική πραγμάτευση του ζητήματος του κράτους: δημιουργική γενίκευση, και πιο συγκεκριμένα γενίκευση των συμπερασμάτων που προκύπτουν από την επαναστατική πείρα, επιτυχημένων ή αποτυχημένων προσπαθειών, δηλαδή αναστοχασμός και επανεπεξεργασία των ιστορικών κεκτημένων και κατακτήσεων της επαναστατικής πάλης του προλεταριάτου•προλεταριάτου· συγκεκριμενοποίηση, αληθινή εξέταση και επαναστατικός πειραματισμός πάνω στην ισχύ των γενικών διδαγμάτων του μαρξισμού, δηλαδή «πειραματική εξέταση», έλεγχος και επιβεβαίωση του πρακτικού μετασχηματιστικού χαρακτήρα της επαναστατικής θεωρίας, σε συνδυασμό με τη δημιουργική αντίστιξη γενίκευσης και συγκεκριμενοποίησης, των δύο θεμελιακών εννοιών που οριοθετούν τον ιστορικό και λογικό ορίζοντα στο «Κράτος και Επανάσταση».<br>

Έχουν τεθεί οι προϋποθέσεις•προϋποθέσεις· μένει να καταστήσουμε εύληπτη την ουσία του ζητήματος στην ακραιφνότητά της.<br>

<blockquote>«Σε κάθε περίπτωση οι έννοιες της καθαρής διαφοράς και της σύνθετης επανάληψης έμοιαζαν να συνδέονται και να συνενώνονται… Η συνάντηση μεταξύ αυτών των δύο εννοιών, διαφορά και επανάληψη, δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί ως δεδομένη: πρέπει να προκύψει ως αποτέλεσμα παρεμβολών και διατομών μεταξύ των δύο αυτών γραμμών: η μία αφορά την ουσία της επανάληψης, η άλλη την ιδέα της διαφοράς».</blockquote>

Γενίκευση και συγκεκριμενοποίηση: η σύνθετη επανάληψη αποδίδει το συγκεκριμένο νόημα και περιεχόμενο της διαφοράς, η καθαρή διαφορά λαμβάνει το νόημά της μόνο μέσα στην σχέση της με την δεύτερη έννοια, την σύνθετη επανάληψη. Το περιεχόμενο και το νόημα του πρώτου όρου, ο ίδιος ο όρος, συγκεκριμενοποιείται με τη διαμεσολάβηση του συνδέσμου «και», ο οποίος συνεπώς καταδηλώνει, και γι’ αυτό ακριβώς ορίζεται και λειτουργεί ως ειδική θεωρητική κατηγορία, ότι η δεύτερη έννοια αποδίδει, συνέχει και καθορίζει το νόημα της πρώτης, πάντοτε σε σχέση με έναν τρίτο απόντα στην πλεονάζουσα παρουσία του όρο, ο οποίος είναι το υπόστρωμα το οποίο προϋποτίθεται, η οπτική και το σημείο θέασης μέσω του οποίου ορίζεται η ιδιαιτερότητα της σχέσης των δύο όρων που συνδέονται με το «και». <br>

Ας θυμηθούμε την προηγούμενη σημαντική και εξαιρετική επισήμανση του Λένιν: «συγκεκριμενοποίηση των καθηκόντων της προλεταριακής επανάστασης με βάση την πείρα της ρωσικής επανάστασης του 1917; Αυτό είναι απαραίτητο!».<br>

<blockquote>«Με τι πρέπει να αντικατασταθεί η κρατική μηχανή που έχει συντριβεί», εφόσον η καταστροφή της γραφειοκρατικής-στρατιωτικής κρατικής μηχανής αποτελεί «προκαταρκτικό όρο κάθε πραγματική λαϊκής επανάστασης»;<br/blockquote>

<blockquote>«Εμείς όμως θα ξεκόψουμε από τους οπορτουνιστές•οπορτουνιστές· και όλο το συνειδητό προλεταριάτο θα είναι μαζί μας στον αγώνα όχι για την “μετατόπιση του συσχετισμού των δυνάμεων”, αλλά για το γκρέμισμα της αστικής τάξης, για την καταστροφή του αστικού κοινοβουλευτισμού, για τη λαοκρατική δημοκρατία τύπου Κομμούνας ή για τη δημοκρατία των σοβιέτ εργατών και στρατιωτών βουλευτών, για την επαναστατική δικτατορία του προλεταριάτου». </blockquote>

Το «και» διασπά την αφηρημένη ενότητα μεταξύ του Α και του Β για να συγκεκριμενοποιήσει το περιεχόμενο της σχέσης. Δεν αναφέρεται, είτε χρησιμοποιεί, κάποιο κριτήριο ομοιότητας ή κάποια ιδιαίτερη εσωτερική αμοιβαιότητα ενός κοινού ουσιώδους γνωρίσματος για να καταδηλώσει την ταυτότητα των δύο όρων•όρων· αντιθέτως, το «και» λειτουργεί ως «διαφοροποιητής» ακριβώς επειδή δηλώνει την ταυτότητα-εν-διαφορά, τη διαφορά στην επανάληψη, και την επανάληψη (=συγκεκριμενοποίηση) στη διαφορά. Αν το Α είναι μια αφηρημένη γενικότητα, τότε το Β είναι το Α τεθειμένο όπως αυτό είναι στα αλήθεια, η συγκεκριμενοποίηση του Α, η συγκεκριμένη ενότητα η οποία καταδηλώνει το πραγματικό περιεχόμενο και νόημα του Α.<br>

<blockquote>«...Η συνηθισμένη μοίρα ενός νέου ιστορικού δημιουργήματος -έγραφε ο Μαρξ- είναι να το νομίζουν για ομοίωμα παλιότερων ή ακόμη και ξεπερασμένων μορφών της κοινωνικής ζωής, με τις οποίες οι καινούργιοι θεσμοί έχουν κάποια ομοιότητα. Έτσι η νέα αυτή Κομμούνα, που τσακίζει (bricht-συντρίβει) τη σύγχρονη κρατική εξουσία θεωρήθηκε σαν αναβίωση της μεσαιωνικής κοινότητας... σαν ομοσπονδία μικρών κρατών (Μοντεσκιέ, Γιρονδίνοι)... σαν υπερβολική μορφή του παλιού αγώνα ενάντια στον υπέρμετρο συγκεντρωτισμό...». </blockquote>

«Παρισινή Κομμούνα», «Οκτωβριανή Επανάσταση»: δεν πρόκειται απλώς για ιδιαίτερους εμπειρικούς ιστορικούς σχηματισμούς τους οποίους ένας ιστορικός (μαρξιστής ή όχι) θα μπορούσε να αποτυπώσει και να αρθρώσει σε αφηγηματικό επίπεδο•επίπεδο· είναι μαρξιστικές έννοιες που μας επιτρέπουν να αναλύσουμε και να στοχαστούμε τη σχέση του πολιτικού επαναστατικού υποκειμένου με την αδύνατη πραγματικότητα, την πραγματική αδυνατότητα των επαναστάσεων. Οι επαναστάσεις είναι πραγματικές: και η αυθεντική έμφαση, η διαρκής πιστότητα του πολιτικού υποκειμένου, του προλεταριάτου, στο επαναστατικό συμβάν κινητοποιεί και ενεργοποιεί όλες τις δυνάμεις της καταστροφής, της επανάστασης και της μελλοντικής αναδόμησης (επανασύνθεσης)•· «[η επανάσταση] να μην περάσει τη γραφειοκρατική-στρατιωτική μηχανή από το ένα χέρι στο άλλο, όπως γινόταν ως τώρα, αλλά να την τσακίσει, και αυτός ακριβώς είναι ο προκαταρκτικός όρος κάθε πραγματικής λαϊκής επανάστασης… Αυτή ακριβώς είναι και η προσπάθεια των ηρωικών συντρόφων του Παρισιού». <br>

Το πολιτικό επαναστατικό υποκείμενο αναδύεται στις ρωγμές και τις χαράξεις, στη συντριβή και την οικοδόμηση•οικοδόμηση· συνδυάζει την εξέγερση με τη διάρκεια ως συνεκτικότητα στην επανάσταση, την καταστροφή με την αναδόμηση, τον κομμουνισμό με την ένοπλη οργάνωση των εργατών σε άρχουσα τάξη, τη δικτατορία του προλεταριάτου. Το επαναστατικό κόμμα είναι το σώμα, το έδαφος και το στήριγμα, η πολιτική οργάνωση του επαναστατικού προλεταριάτου, η αποτελεσματική κινητοποίηση και ενεργοποίηση της δύναμης των εργατών. <br>

Κάθε περιοδολόγηση πρέπει να περικλείει το διπλό διαλεκτικό χρόνο της, και έτσι, ο Οκτώβρης του ’17 μάς παρέχει τη δεύτερη και ολοκληρωμένη αξιολόγηση της Κομμούνας. Ο Οκτώβρης ως αυθεντική επανάληψη και ριζική τομή στην ιστορία είναι πραγματικός νέος•νέος· η Κομμούνα είναι αυτό το όριο του παλιού που συνιστά το αναγκαίο βήμα για το πραγματικό ξεπέρασμα των μέχρι τούδε αδυναμιών, και μόνο μια αυθεντική προσπάθεια επανάληψης της μπορεί να οδηγήσει σε κάτι ριζικά νέο και ανεπανάληπτο.<br>

Το πέρασμα από την Παρισινή Κομμούνα στον Οκτώβρη του ’17 είναι η ανάβαση από την αφηρημένη δυνητικότητα στη συγκεκριμένη καθολική ενικότητα, στην συγκεκριμενοποίηση της υπάρχουσας δυνατότητας και την πραγματική υλοποίηση της προδομένης επαναστατικής δύναμης του υποκειμένου. Η Παρισινή Κομμούνα είναι η προδομένη επανάσταση•επανάσταση· και η Οκτωβριανή Επανάσταση είναι πραγματική, καθολική στην μοναδικότητά της ως αυθεντική επανάληψη και υλοποίηση των αποτυχημένων προσπαθειών.<br>

Η αδυνατότητα πραγματοποίησης της πρώτης ακολουθίας, λειτουργεί ως συνθήκη και στάδιο για την επιτυχία της δεύτερης ως αυθεντική επανάληψη και υλοποίηση του προδομένου ιδανικού της πρώτης. Ο Οκτώβρης του ’17 είναι το πραγματικό νόημα της Παρισινής Κομμούνας, ο αληθινός ορίζοντας της σημασίας της•της· είναι η ίδια η Κομμούνα τεθειμένη όπως είναι αυτή αληθινά, όπως ακριβώς αξιολογείται από το πολιτικό υποκείμενο στην επανάσταση.